ZIEL | Vipassana

 Hoe de dingen werkelijk zijn

De confrontatie met de naakte waarheid was voor mij pijnlijk en beangstigend. Het inzicht dat het verleden voorbij was en onomkeerbaar, gaf me gevoelens van paniek, angst en onzekerheid. Hoe verder?

Ik ben nog volop lerende op mijn spirituele pad. Toch heb ik inmiddels mooie dingen mogen leren die ik graag wil delen. Eén van de bijzondere dingen die op mijn pad kwamen, is Vipassana meditatie. Vipassana is één van India’s oudste meditatietechnieken. Het is inzichtsmeditatie en richt zich op het ontwikkelen van inzicht in ‘hoe de dingen werkelijk zijn’. Hierdoor vermindert je stressbeleving. Je richt je puur op wat zich aandient tijdens de meditatie.

De eerste keer dat ik met Vipassana in aanraking kwam, was tijdens een 10-daagse stilteretraite in Exloërveen. Na een introductie met de huisregels, de groep en de taken gingen we de stilte in. Wat ik in die stilte ontdekte, heeft mijn leven ingrijpend veranderd. Het inzicht omschreef ik alsvolgt: ‘Ik voel me als een naakt persoon die een ton om zich heen draagt als een harnas. Het is niet nodig om kleding te dragen, want de ton beschermt me volledig.’ De dagenlange stilte, het mediteren en de open, nieuwsgierige vriendelijkheid waarmee ik keek naar wat zich aandiende, maakten dat ik me naakt voelde. Alsof de ton de stevige ijzeren ringen verloor die de houten latten bij elkaar hielden. De inzichten die dit me bracht had ik anders misschien nooit gekregen.

Deze confrontatie riep herinneringen op aan fysieke pijn uit het verleden en aan gebeurtenissen uit mijn gesneuvelde huwelijk. Ik voelde letterlijk de paniek in mijn keel, mijn ademhaling werd verstoord en ik was bang voor de stress die het toelaten van dit inzicht in mijn dagelijks leven zou brengen. Even leek het een goed idee om me te verliezen in deze paniek en me vast te klampen aan de begeleiding. Uiteindelijk was ik op mezelf aangewezen tijdens de dagenlange stilte.

Begeleidende gesprekken van een schamel kwartiertje waren er maar eens in de twee of drie dagen. Hoewel deze hartelijke en liefdevolle gesprekken mij hielpen erkennen dat mijn angsten en verhalen slechts gedachten waren, identificeerde ik me nog steeds met de angst voor falen, vooral in de ogen van anderen. En ik besefte dat schaamte een grote drijfveer was.

Met alleen mijn eigen gedachten, zonder input van anderen, besefte ik: dit is wat er is, nu, op dit moment en op deze plek. Dit is wat ik ervaar, en dat is oké. Het is welkom. Vanaf dat moment was er berusting. En dat is wat me steeds weer nederig maakt: het besef dat wat er ook is, het mag er zijn. Zonder oordeel, gewoon omdat het oké is.

Vipassana meditatie helpt me een dieper inzicht te krijgen in het waarom van mijn gedachten en de patronen in mijn geest. Door Vipassana voel ik me niet meer zo zwaarmoedig en ontwikkelde ik een reëler beeld van het leven. Dit vereist constant oefenen en bewuste aandacht, maar het heeft me veel gebracht en blijft me telkens weer nederig maken.

*