Kijkt breder

Ha die lieve schrijfvriend René,De vorige keer hadden we het over mijmeren, maar ik moet de afgelopen weken denken aan peinzen, ofwel mijmeren met een beetje pijn!

De voorstelling Een Nacht in de Efteling is bezocht op donderdag 1 mei 2025 in het Chasse Theater in Breda met naderhand een interview met acteur Zjon Smaal (o.a. Roodkap).Een Nacht in de Efteling is een echte familievoorstelling voor jong en oud. Jonge kinderen kunnen hun fantasie helemaal kwijt in het visuele en de spanning of het gaat lukken en de ouders / volwassenen vinden hun weg o.a. in de grappen van de Efteling-personages.Tekst: RenskeFoto: Axel DrenthDe familievoorstelling Een Nacht in de Efteling is een co-productie van de Efteling en het Pretpakhuis. De Efteling slaat met de komische voorstellingen van Jon van Eerd een nieuwe weg in. Jon van Eerd, vooral bekend van zijn komische voorstellingen rond het personage Harry Vermeulen, produceert komedies waarin verwarring, chaos en misverstanden vaak centraal staan. Deze bijzondere samenwerking creeert een komische familievoorstelling over de Efteling voor iedereen boven de 1 meter 20.In een rood jurkje huppelt een grote behaarde man het toneel op. Roodkap, gespeeld door acteur Zjon Smaal, is haar ‘je’ kwijt. En ze is niet de enige die van slag is. De Fakir durft niet meer te vliegen, want hij heeft hoogtevrees. Holle Bolle Gijs weet zijn rijmwoord op papier niet meer en de muizen van Frau Schmetterling denken dat ze olifanten zijn. Buiten de poorten van de Efteling ontmoet Roodkap de zusje Julia en Sophie, waar ze hen om hulp vraagt om de wenteling te stoppen. Sophie is direct enthousiast over de fantasievolle wereld van de sprookjes, terwijl Julia er niks van moet hebben. Toch besluiten ze beiden om met Roodkap mee te gaan naar de Efteling om de gouden sleutel te vinden die de wenteling zou moeten stoppen. Een spannende en humoristische zoektocht volgt.In een aaneenschakeling van verschillende scenes en locaties vliegen we door de Efteling heen. De logica van een aantal scenes vond ik soms een beetje uit de lucht komen vallen, omdat ze voor mijn gevoel een zijweg betraden van de grote lijn. Al vermoed ik dat het ‘grote’ publiek hier weinig last van heeft, omdat de voorstelling zowel visueel als tekstueel goed in elkaar zit. Ook wordt er in deze voorstelling veelvuldig gebruik gemaakt van publieksparticipatie, waarin vooral ingespeeld wordt op het enthousiasme van de kinderen. In het begin zoekt de heks namelijk een stoere papa om te helpen haar toverkracht terug te krijgen en verderop in de voorstelling wordt de hele zaal gevraagd mee te doen met een scheet-concert. Beide momenten zijn een gegarandeerd komisch succes!Althans in Breda was dit een gegarandeerd succes. In mijn gesprek met Zjon Smaal hebben we het ook over het spelen van komedie gehad. Dit vraagt namelijk om een heel andere dynamiek dan bijvoorbeeld het spelen van theater. Het leuke aan komedie spelen, vindt Zjon, dat je direct je beloning krijgt. Je hoort namelijk meteen of je grap werkt of niet. Tijdens de speelperiode merkten ze ook verschil in publiek. Zo vertelt Zjon bijvoorbeeld dat het publiek bij hun voorstelling in Groningen veel stiller was gedurende de voorstelling en dat de waardering en enthousiasme juist uitbundig terug kwam in het applaus. Dit constante spel om de grap steeds weer op het juiste moment te plaatsen is volgens Zjon wat komedie zo leuk maakt, want mensen aan het lachen krijgen gaat echt niet zomaar.Aan het einde van de voorstelling vindt Roodkap haar ‘je’, waarna ze verandert in het stereotype beeld dat wij van Roodkapje hebben gemaakt; een lief schattig meisje. Als we ons laten meevoeren in deze verandering missen we misschien wel waar de voorstelling overgaat. Roodkap, een grote behaarde man in een rood jurkje, is voor de kinderen namelijk gewoon roodkapje, vertelt Zjon. In deze puurheid zit de boodschap van de voorstelling verstopt. In het volwassen worden veranderd roodkapje namelijk in een grote behaarde man in een rood jurkje, doordat we ons steeds meer (onbewust) aanpassen aan de invloeden van de maatschappij. Het is jammer dat we onze fantasie bij het ouder worden een beetje verliezen, want benadrukt Zjon, door fantasierijk te denken zie je veel meer mogelijkheden en zie je mensen zoals ze (willen) zijn.In de rol van de non-binaire assistent van de directrice, spreekt Zjon aan het einde van de voorstelling de woorden: “Ik zou al die tijd graag zijn wie ik ben en blijven wie ik ben. En laat iedereen leven in zijn eigen fantasie, in zijn eigen wereld.” Deze zin is volgens Zjon de samenvatting van de voorstelling, want met een beetje fantasie durf je jezelf en anderen de ruimte te geven om er te zijn en te geloven in je eigenheid. En daar ben ik het volledig mee eens! Laten we samen de wereld een beetje mooier maken door de fantasie weer toe te laten in ons leven. Dus wat zie jij? Roodkapje of een grote behaarde man in een rood jurkje?

Met he Eurovisie Songfestival 2025 in aantocht, bespreken Chiel en Jeroen samen met Gordon de inzendingen van de editie in Bazel! Wat zijn de kanshebbers volgens de zanger, presentator en horecaondernemer en hoe kijkt hij terug op zijn eigen, veelbesproken, deelname met de Toppers, terug in 2009? Waarom zond hij anoniem ‘Shine’ in, waarom werkten de ‘lampjespakken’ niet en ‘what the hell happend in Moscow’? 

 Zodra er weer iets wordt veranderd in de zogeheten 'Nederlandse tradities', schiet het merendeel van de mensen in de vlekken. Want tradities moeten blijven en daar valt niet over te praten. 

Kleine slakjes eten ongezien mijn jonge plantjes op

Zijn echte naam is Seppe Herreman, probeert over een kleine twee weken namens België hoge ogen te gooien in de eerste halve finale van het Eurovisie Songfestival. Wordt het die dag dubbel feest voor de sympathieke zanger? Naast een, volgens de bookmakers verwachte, kwalificatie voor de grote finale van het Eurovisie Songfestival is Seppe die dag (dinsdag 13 mei) jarig!

Beste schrijfvriend,komt het door het jaargetijde of door mijn leeftijd of……, maar ik vind mezelf steeds weer in mijn tuin, de Fruintuin, op het overdekte terras in mijn luie stoel, met poes Doortje op schoot. En ik mijmer. Misschien is het meer filosoferen of overdenken… Maar het is nooit prakkiseren of fantaseren, geen luchtfietserij. Nee, het voelt goed. Het is niet zwaar, niet zwaarmoedig of neerslachtig. Ook niet berustend. Is dit nou ZEN?Volgens mij niet, want ik kan bepaalde gedachten niet uitbannen. Ik mijmer over mijn kleinkinderen, die ik nooit kan/mag zien. Ik lees op Facebook leuke verhalen over opa’s die met hun kleinkinderen gaan wandelen of pannenkoeken eten. Een bevriende regisseur maakt daar zulke leuke verslagjes van. Ook al heb ik het op mijn manier druk, daar zou ik graag tijd voor vrij maken, met plezier en liefde. Het vreemde is, dat mijn gemijmer me ook los maakt van het gemis daarover. Ik ervaar het nu nog wel als een groot gemis, maar ben er niet meer boos over. Ik accepteer het, niet gelaten, maar als feit. En als het ooit anders wordt, fijn, maar het is zoals het is.Vorig jaar maart/april was ik met mijn ex-man vier weken op een prachtig eiland in de Golf van Thailand. Gewoon vier luie weken: zon en zee en lekker eten… Daar werd ik op een gegeven moment drijvend in de zee overweldigd door het één zijn met alles! Dat gaf me zo’n gelukzalig, rustgevend gevoel, wat een ervaring! Zoiets had ik nog nooit ervaren. Ken jij dat?En de klote weken, nee zeg gerust maanden daarna, kon ik uiteindelijk door die ervaring in die Thaise zee veel beter verwerken en ‘een plekje geven’, het geluk lacht me gewoon weer toe 😀Ik mijmer dus behoorlijk wat af, het geef me gemoedsrust en volgens mij maakt het mij, te superactief baasje, een beetje wijzer. En zorg ik daardoor ook beter voor mezelf. Zou het dat zijn, lieve Jan-Simon?Ben benieuwd hoe jij hierover denkt.Tot schrijfs en een zoen,je verre vriend René

Is het mogelijk om een visuele beperking te accepteren? Ik denk dat het antwoord op deze vraag ‘nee’ is. In de meeste gevallen lukt het ons echter wél om de handicap te aanvaarden. Ook in de film Ik Zal Zien vormt dit thema de rode draad van het verhaal. Aiko Mila Beemsterboer speelt de zeventienjarige Lot, die na een vuurwerkongeluk blind wordt, met een verwaarloosbare restvisus in één van haar ogen. Vanaf het moment dat het vuurwerk in haar gezicht ontploft, word je als kijker meegenomen in een moeizaam aanvaardingsproces. Gedurende de hele film lijkt Lot vast te houden aan het idee dat (een deel van) haar zicht zal terugkeren: Ik zal zien. Tegelijkertijd zet ze kleine stapjes om binnen de maatschappij te kunnen functioneren als blinde: lopen met een taststok, het leren van braille en het omgaan met emoties. De nadruk ligt sterk op haar gevoelens en de dingen die ze niet meer kan. Terwijl haar vrienden doorgaan met hun leven, worstelt zij met ‘normale’ vaardigheden zoals eten met mes en vork. Uiteindelijk zorgt het revalidatietraject ervoor dat ze — voor zover mogelijk — weer zelfstandig wordt. Ondanks de vooruitgang die ze boekt, blijft ze rouwen om het feit dat ze nu (maatschappelijk) blind is. Dit uit zich onder andere in dromen waarin ze haar volledige zicht terug heeft. Tijdens het kijken van de film kon ik mij erg goed verplaatsen in Lot, door vergelijkbare ervaringen. Het slechtnieuwsgesprek waarin de oogarts haar vertelde dat ze nagenoeg blind is, zorgde bij mij bijna voor traantjes. Hoewel bij mij de boodschap was dat ik maar een vriendin met een rijbewijs moest gaan zoeken, voelde het nieuws vergelijkbaar. Het voorgevoel dat je had over je handicap wordt op dat moment bevestigd. Mijn diagnose — Opticus Atrofie — werd ook gesteld op zeventienjarige leeftijd. Zo’n boodschap sluit deuren. De hoop om ooit je rijbewijs te halen, is opeens helemaal van de baan. Natuurlijk wist je eigenlijk al dat dit vrijwel uitgesloten was, maar je blijft hopen… Daarnaast herken ik ook de dromen waarin je even geen visuele beperking hebt, waarna je wakker wordt met de gedachte: Ik ben nog steeds slechtziend. Leven met deze handicap vraagt veel weerbaarheid, zelfstandigheid en doorzettingsvermogen. Dat wordt mooi weergegeven in de film, waarbij de kijker wordt verleid om zich in te leven in Lot. Veel mensen vragen mij vaak om uit te leggen wat ik nu zie, om zich daarin te kunnen verplaatsen. Dan komen we erachter dat het voor mij ontzettend moeilijk is om dit goed te verwoorden, en voor de ander lastig om te begrijpen. Ik Zal Zien slaagt er goed in om dat inlevingsvermogen te prikkelen: door ons te laten zien wat zij ziet, te laten voelen wat zij voelt en haar aanvaardingsproces van dichtbij te volgen. Deze film is echt een aanrader voor iedereen die zich wil verplaatsen in een meisje dat door een (vuurwerk)ongeluk blind wordt. De film is mooi, emotioneel en realistisch. 

Foto: Collectie Dushi Curaçao