Kijkt breder

Lieve schrijfvriend René,ik wil je vertellen over mijn vader en opnieuw beginnen.Mijn vader was gevallen en had zijn heup gebroken, er volgde een operatie en daarna een langdurige revalidatie. Het gebeuren en de narcose hadden hem geen goed gedaan. Ik zat aan het ziekenhuisbed en hij vertelde me dat hij ‘s nachts een visioen had gekregen. ‘Er kwam een optocht van witte gedaanten voorbij. Daar bij het voeteneinde. Veel kinderen in het wit met lampions, en je moeder liep er ook tussen.’‘Hoe voelde dat?’ Hij keek mij aan. ‘Als heel echt,’ zei hij. ‘Ik heb het de broeder ook verteld, maar die denkt dat ik gek ben, dat zie ik aan zijn gezicht. En jij? Geloof jij mij?’Ik knikte. ‘Ja, ik denk dat het een belangrijke boodschap is.’‘Zal ik doodgaan?’ Ik pakte zijn hand. ‘Zou je dat erg vinden?’Hij schudde zijn hoofd. ‘Nee, het is mooi geweest.’Een paar weken later trof ik hem aan de gemeenschappelijke tafel in de woonkamer van het revalidatiecentrum. Hij vroeg mij of ik zijn rolstoel naar een andere tafel wilde rijden. Er was een kwijlende mevrouw naast hem gaan zitten, iets te dichtbij en iets te opdringerig. We gingen naar een andere tafel. ‘Hoe gaat het?’Hij haalde zijn schouders op en wees naar een broeder. ‘Van hem moet ik steeds revalideren!’ Een stem vol verwijt.‘Daarvoor ben je hier, zodat je straks opnieuw kunt beginnen.’‘Hij doet zijn best maar!’ Opnieuw wees hij naar de dienstdoende broeder. (die even zwaaide)Mijn zussen, zwagers en ik zijn druk geweest. We hebben een kamer gevonden in het bejaardentehuis, en hebben de verhuizing achter de rug. De spullen van mijn vader hebben we zo neergezet dat het, met een beetje goede wil, lijkt op de woonkamer van thuis. Schilderijtjes aan de muur. Het koffiezetapparaat en de theepot met lichtje in het keukenhoekje, alles moet lijken op zijn huis. De koektrommel is gevuld, er staat frisdrank in de koelkast en er staat een bloemetje op tafel. Morgen zal onze vader zijn intrek nemen in het bejaardenhuis waarvan hij altijd zei: ‘Daar krijgen jullie mij niet in! Voor geen prijs!’ Maar het moet, het kan niet anders.Papa is vroeg naar bed gegaan. Mijn zussen en ik zitten bij hem op zijn kamer. We vertellen over de inrichting van ‘de kamer’. Hij kijkt ons lief aan. ‘Jullie hebben hard gewerkt.’Een paar uur later, hij is in slaap gesukkeld terwijl wij bij hem bleven, geeft hij een harde schreeuw en roept: ‘Moeder!’ Nog een diepe zucht en hij is vertrokken.‘Jullie krijgen mij niet in zo’n bejaardenhuis.’Hij wilde niet en hij ging dus niet. Hij ging niet opnieuw beginnen.Ja misschien wel, aan de andere kant.Dat hoopten we.Dag vriend, heel veel lieve groetenJan-Simon.

Toen Anita Bryant in 1977, de 'Save our Children' campagne begon, was Amerika in een soortgelijk klimaat als die van nu met de aanval op trans personen binnen de sociaal en politieke discours. Men vreesde de verloedering van de 'Bijbelse moraal' en christelijke normen en waarden. 

In de afgelopen eindejaar periode

Voor deze editie van ZIEL dook ik diep in mijn eigen ziel. Spiritualiteit voelt voor mij als een zachte adem, die door mijn lichaam stroomt. Maar dat is niet altijd zo geweest.

In 1985 ontbrak Nederland voor het eerst op het scorebord van het Eurovisie Songfestival. Doordat het Songfestival dat jaar op 4 mei werd georganiseerd schitterde ons land door afwezigheid vanwege dodenherdenking. Tóch stond er een Nederlandse zangeres op het Eurovisie-podium in Göteborg: Annemieke Verdoorn. Voordat het grote publiek haar leerde kennen als zuster Ingrid in Medisch Centrum West of Joyce Couwenberg in Onderweg Naar Morgen, stond Annemieke, als Margo, namens Luxemburg een lied van songfestivalcomponist Ralf Siegel te zingen. In ‘Songfestival Troubadours’ vertelt ze over de band tussen de zangers en zangeressen van de Luxemburgse groep onderling, het improviseren tijdens de live-uitvoering van ‘Children, Kinder, Enfants’, het feit dat haar deelname niet werd opgepikt door de Nederlandse media en haar liefde voor het Songfestival tot vandaag de dag. 

Vriendelijke schrijfmakker,Van de week schoot ineens ‘Nou tabé dan, ik groet je…’, dat lied uit De Jantjes in mijn hoofd. Een heerlijke tranentrekker.En ik begon op mijn zalige leesstoel, met poes Doortje op schoot, te mijmeren over woorden als ‘tabé’, ‘vaarwel’, ‘tot ziens’… Misschien vanwege het gegeven dat we het eind van het jaar naderen, de vallende bladeren, een vriend die ongeneeslijk ziek is…. Het buitelde door elkaar… en bracht mij tot de gedachte: Is vaarwel zeggen een eind- of een tussenstation?En wie of wat bepaalt dat? De tijd? De plek?Na elke reeks voorstellingen van mijn Theaterprojectgroep SPIN, waar steeds weer andere mensen meespelen, zeg je ‘tot ziens, het was leuk!’ Maar sommigen zie je nooit meer, dat is dus eigenlijk ‘vaarwel’.En toen ik in het voorjaar afscheid nam van vier heerlijke weken op het Thaise eiland Koh Phangan zei ik ook ‘Tot ziens’. Maar ik wist dat dit wel degelijk een ‘vaarwel’ was. Ik ga waarschijnlijk nooit meer terug naar het heerlijke huisje in Frankrijk, waar ik zalige vakanties heb beleefd. Gelukzalige momenten. En toch zei ik ‘Tot ziens!’Het verlangen en het niet kunnen, durven toegeven, dat dit een echt afscheid was. Een afgesneden zijn. Het emotioneert mij nu ineens weer.Dan maar even iets leuks hier ‘op papier’: we hebben in Nederland een uitdrukking die betrekking heeft op Heintje Davids. Onze generatie kent die uitdrukking wel: iemand die steeds weer opnieuw terug kwam op het toneel, zij kon geen afscheid nemen.En dan kom ik weer terug bij De Jantjes, waarin zij op onnavolgbare wijze de rol van Na Druppel vertolkte! En daarin zong ze: Omdat ik zoveel van je hou. Wat een bijzonder mens was dat!Ik denk dat ‘vaarwel zeggen’ dieper gaat dan afscheid nemen, Jan-Simon. Het geeft ook iets positiefs mee. Omdat ik zoveel van je hou, wil het zeggen.

Chiel en Jeroen in het (songfestival)leven van Eurovisie-icoon Sandra Reemer. Samen met haar broer Frenk Reemer en goede vriend Peter Derksen worden de drie deelnames van Sandra (1972 met Andres, 1976 en 1979) besproken. Herinneringen worden opgehaald en geruchten worden bevestigd en ontkracht. Was de band met Andres (Dries Holten) écht zo slecht? Hoe zat het nou met ‘Xandra’; vanwaar deze ommezwaai in het laatste jaar van de seventies, hoe reageerde de pers hierop en heette Sandra in het echt ook Xandra? Verder zijn er gastbijdrages van Ferdi Bolland en Addy van den Krommenacker, die liefdevolle anekdotes ophalen aan de populaire zangeres die op 6 juni 2017 overleed.

Tekening: Kaneesha