Roza en Minkema ZIEN van alles | Jaren tellen

Lieve schrijfvriend René,

Nu mijn jaren beginnen te tellen merk ik dat ik minder plannen maak dan vroeger. Ik was gewend om altijd bezig te zijn met de toekomst, met het maken van een plan voor bijvoorbeeld een elpee, een theaterstuk, een boek. Altijd bezig met bedenken wat er moest gebeuren de komende maanden. Het gaf mij grote vreugde om dingen ‘op de rails’ te hebben. Ik was altijd druk, dat wilde ik ook.
Dat ging door tot ik tegen de vijftig liep. Toen kreeg ik een klap. Ik was totaal overwerkt en zat even helemaal vast in het gevoel van ‘wat nu’? Ik heb ter gelegenheid van mijn vijftigste verjaardag nog een bundel uitgebracht met vijftig teksten om mijn halve eeuw te vieren. Die bundel kreeg ook de naam ‘Vijftig’. Daarna heb ik twee jaar in een burn-out gezeten. Nou ja,van zitten kwam niet altijd wat.

Opeens had ik geen werk, en dus geen inkomen. Schrijven en fantaseren lukte niet meer. Ik was niet verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid, ik kwam niet in aanmerking voor een uitkering, maar er moest wel brood op de plank komen. Ik ben toen elke zondag, en soms ook zaterdag, op rommelmarkten gaan staan met spullen die ik nog had, en toen die op raakten ben ik gaan inkopen. De kringloopwinkels werden mijn redding. Ook kreeg ik spullen van vrienden. Zo herinner ik me dat Liesbeth List en haar man een keer naar mijn huis kwamen met een auto vol spullen (uit het ouderlijk huis van Liesbeth). Maar ook anderen hielpen mij aan ‘handel’. Het waren lange dagen, vroeg op en laat thuis. Soms een goede verkoop en soms erbarmelijk. Stressvol. Niet goed met een burnout. Ik had dus een soort weekend-werk, en door de week kon ik dan burn-outen! Uiteindelijk ben ik die twee jaar zonder kleerscheuren doorgerold en begon ik langzaamaan weer gewoon te werken. Ik begon te regisseren, en ook het schrijven kreeg weer een plekje in mijn leven.

Deze zomer word ik vijfenzeventig en denk ik na over eventueel een nieuwe bundel met vijfenzeventig teksten. To do or not to do, dat is de vraag?Ik wik en weeg, maar vind het lastig om maanden vooruit te denken. Ik heb dat met meer zaken. Ik vind het al mooi dat ik weet wat ik volgende week ga doen, maar volgende maand? Geen idee. Jonge mensen doen tegenwoordig dure workshops om te leren leven in het hier en nu. Ik ben daar momenteel ook aardig goed in.

Ik leef in het nu, min of meer noodgedwongen. Het heeft voor mijn gevoel alles te maken met het tellen der jaren.
Ik ben benieuwd, lieve vriend: ‘Hoe ga jij om met die jaren die maar tellen en tellen?’

Warme groet, Jan-Simon.

Ja, Jan-Simon, dat de jaren tellen en tellen en tellen, daar kan ik (als mede-zeventiger) zeker over meepraten!

Ook ik heb overwerktheid en een burn-out mogen overleven. Maar mijn voordeel was, dat ik een vaste baan in het onderwijs had, wat een luxe vergeleken met jouw situatie. Jij hebt je er - volgens mij met de moed der wanhoop - zelf bovenop geholpen. Wat een prestatie, lieve vriend! En ik denk dat jouw creativiteit alleen maar gegroeid is met de jaren. Ik geniet er altijd weer van: de kleurigheid, de gedichten (soms komisch, vaker diep!) en jouw levenslust. Hoe dan ook!!!  
Bij veel stammen op andere continenten worden oudere, wijze mensen op handen gedragen, geëerbiedigd en goed verzorgd. In onze westerse maatschappij, die op geld en uiterlijkheden en snelheid is gebaseerd, worden wij ‘(eigen)wijze grijsaards’ het liefst zo goedkoop mogelijk achter de geraniums neergezet. Op non actief… 

Nou, dan kennen ze onze generatie niet!

Als ik naar mezelf kijk: netjes naar de kweekschool gegaan, in militaire dienst en voor de klas. En lekker daarnaast een deeltijd opleiding voor theatermaker. En altijd theater en werken met kinderen gecombineerd. Wat een energie gaf me dat! Ondertussen getrouwd, drie kinderen. Druk druk druk… en maar doorgaan. Carrière maken: hoofd der school, later directeur, jawel! En regisseren, zonder dat hield ik het niet vol. In het weekend met de zonen naar voetbal-, hockey- en atletiekvelden. Volop vakantiereizen, cultuur snuiven,… en maar doorgaan! En nog meer taken op mijn schouders nemen en ondertussen aan mezelf voorbijgaan.
Tja, dan komt op een gegeven moment de man met de hamer… en meestal op een moment dat je het niet kunt gebruiken, of misschien juist wel daarom! En je moet het zelf oplossen, daar ontkom je niet aan: de strijd met je geaardheid, echtscheiding, het overlijden van je lieve moeder, enz enz.

Dan is een stap terug doen de beste manier om weer vaste grond onder je voeten te krijgen. En de ellende is, dat -om jezelf terug te vinden-, je anderen pijn doet. Vaak je geliefde naasten ook. En dan krabbel je langzaam weer op in wat een andere dimensie lijkt.
Vallen en opstaan. En weer. Het hoort bij het ouder worden, als je van nature geen grijze huismus bent… of niet? Weer opnieuw beginnen, en weer.

Sterker word je wel, gekker ook, en wijzer? Ik zit nu weer op zo’n ijkpunt in mijn leven. Heb een nieuwe man ontmoet. Hoe kan het toch. Zo’n lieve, wijze en unieke persoon. Er zijn vlinders, heel veel vlinders, Jan-Simon! Ik mag voorzichtig weer opnieuw beginnen, maar anders, zo anders!
Hij heeft twee honden en ik heb Doortje, mijn heerlijke bejaarde poes, zij kan totaal niet met andere dieren overweg. Is zo bang, is zo gehecht aan mij.

Dus: niet samenwonen… wat dan… nieuw, anders, heerlijk! Wat is het leven bijzonder. Weer een nieuwe uitdaging!

Ik hou je op de hoogte, lieve schrijfvriend.

Wordt absoluut vervolgd.

Wees omhelsd,

René